De regiodeal komt in beeld als een mogelijk nieuw instrument om regionale samenwerking over de verschillende bestuursniveaus heen rond bouwshiftopgaven en andere opgaven uit het BRV een nieuwe, instrumentele impuls te geven.

Schoups, Atelier Romain en IDEA Consult sloegen elk vanuit hun eigen achtergrond en kennisterrein de handen in elkaar om het onderzoek naar de regiodeal in Vlaanderen uit te voeren.

De opdracht werd uitgevoerd in twee werkpakketten. Een eerste werkpakket had betrekking op de juridische en financieel-organisatorische onderzoeksvragen. Dit eerder theoretische luik van het onderzoek beoogde het scherpstellen van de juridische en financieel-organisatorische randvoorwaarden van de regiodeal. Een tweede werkpakket was gericht op cocreatie aan de hand van concrete cases. Atelier Romain stond in voor dit tweede werkpakket.

Er werden drie lopende bestuurlijke samenwerkingstrajecten geselecteerd waarbinnen de regiodeal als potentieel instrument werd bevraagd en afgetoetst:

• Contrei: schrappen en herinrichten van woonuitbreidingsgebied in functie van behoud en versterking open ruimte

• T.OP Dender: ruimtelijk transformatieprogramma in functie van behoud en creëren van ruimte voor water

• Regionet Leuven: herschikken woonaanbod in functie van gewenste openbaar vervoersstructuur

Voor elk van de cases werden 2 workshops georganiseerd. De workshops richten zich naar de ambtenaren, schepenen en burgemeesters van de betrokken gemeenten, vertegenwoordiging van de respectievelijke provincies, alsook relevante organisaties zoals bijvoorbeeld Intercommunales, De Lijn, NMBS, en Vlaamse Agentschappen zoals MOW, AWV, VLM, etc.

De workshops werden opgevat als een interactief gesprek waarbij een aantal thema’s en stellingen werden geponeerd door het onderzoeksteam. Opzet van de eerste workshop was de bouwstenen van een regiodeal af te toetsen. Vanuit de input uit de eerste workshops en het juridisch en financieel-organisatorisch onderzoek, werd een ontwerp-regiodeal opgemaakt voor elk van de cases. Deze ontwerpteksten werden tijdens de tweede workshop besproken met de aanwezigen.

Het casestudy onderzoek leverde bruikbare inzichten op, voor de toepassing van het instrument in de Vlaamse context, in het bijzonder over:

• Interbestuurlijk samenwerken

• Juridische verankering van overeenkomsten tussen partijen

• Uitwerking in realisatieovereenkomsten

• Cofinanciering en bundeling van krachten

• Omgaan met de verkokering binnen de (Vlaamse) administratie

• Aard en duurtijd van de overeenkomst

• Coördinatie en uitvoering van de regiodeal

• Voortraject regiodeal