Een opeenvolging van stranden, duinen, dijken, kades, stormmuren en waterkeringen beschermen onze kust en het laaggelegen achterland tegen overstromingen vanuit de zee. Afgelopen jaren zijn heel wat initiatieven genomen om een verdedigingslinie uit te werken gedimensioneerd op een 1000 jarige storm en een potentiële zeespiegelstijging. Bij doorbraak van deze veiligheidslinie kan zeer grote delen van de kustvlakte onderlopen. Nadenken over het concretiseren van het idee tweedelijnsverdediging en hoe we via een sterk beleid omgaan met deze uitdagingen in de nabije toekomst is urgent.

De beleidsverkenning voor meerlaagse waterveiligheid in de kustvlakte is opgemaakt op vraag van het Departement Omgeving. De initiële vraag werd gesteld in de stuurgroep van T.OP Kustzone, met name hoe in de kust(vlakte) ruimtelijk kan worden om gegaan met een overstroming vanuit zee. Hieraan verder gekoppeld: “Hoe verhoudt deze uitdaging tot een potentiële gecombineerde overstroming van (regen)water uit het binnenland? In die zin omvat de titel “meerlaagse waterveiligheid” zowel vraagstukken voor overstromingen uit zee, als pluviale en fluviale overstromingen.

Gezien de complexiteit van dit vraagstuk is geen unieke oplossing voorhanden. Een beleid voor tweedelijnskustverdediging naar Nederlands model blijkt moeilijk implementeerbaar voor de hele kustvlakte. Mogelijke oplossingen vergen een set van instrumenten en maatregelen binnen verschillende beleidsdomeinen en uitvoerders.

Hoe kunnen we ambities omtrent deze thematiek ophangen aan lopende intiatieven of beleid? Waar situeren zich mogelijke koppelkansen? In welke mate is er draagvlak aanwezig onder betrokken actoren om de meerlaagse veiligheid als beleid verder uit te bouwen. Dit zijn enkele vragen die, in het loop van het traject, aan een breed facet van actoren - van waterbeheerders tot noodplanners - werd gesteld. De studie vormt het verslag van deze gesprekken en een eerste verkenning, met aandacht voor knelpunten en leemtes vanuit een ruimtelijke invalshoek.